Samochód to spadek, ale też odpowiedzialność. I to z zegarem tykającym!
Po śmierci bliskiej osoby zostaje samochód – często jeden z najpilniejszych problemów do rozwiązania. Auto traci na wartości, trzeba płacić podatki, a ubezpieczenie OC może stać się tykającą bombą zegarową. Chcesz go sprzedać lub przerejestrować na siebie, ale urzędnik w Wydziale Komunikacji rozkłada ręce: „Nie ma aktu poświadczenia dziedziczenia, nie ma o czym rozmawiać”.
Wielu spadkobierców myśli, że samochód to drobiazg, który można załatwić „po drodze”. To duży błąd. W przypadku aut musisz działać szybko, bo prawo nie czeka – zwłaszcza w kwestii formalności urzędowych i ubezpieczeń. W tym artykule wyjaśnię Ci, co musisz zrobić, by legalnie korzystać lub sprzedać odziedziczone auto.
⭐️ KLUCZOWA ZASADA ANNY KLISZ (Do zapamiętania):
Samochód jest rzeczą niepodzielną. Oznacza to, że po stwierdzeniu nabycia spadku auto staje się Waszą współwłasnością. Wszyscy spadkobiercy odpowiadają solidarnie za jego utrzymanie, opłaty i ubezpieczenie. Aby sprzedać auto lub je legalnie przerejestrować, musicie albo mieć zgodę 100% współwłaścicieli, albo wyrok sądu w sprawie o dział spadku.
Krok 1: Legalizacja spadku – bez APD ani rusz
Zanim pójdziesz do Wydziału Komunikacji, musisz mieć w ręku dokument potwierdzający, że jesteś spadkobiercą. Może to być:
- Prawomocne postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku.
- Akt Poświadczenia Dziedziczenia (APD) sporządzony u notariusza.
Mając jeden z tych dokumentów, masz 30 dni na zgłoszenie faktu nabycia spadku w Wydziale Komunikacji (Starostwo). To ważne, by uniknąć kary za niezgłoszenie zmiany właściciela w terminie.
Ryzyko: Kara z UFG za brak OC
To największa pułapka w przypadku aut. Wiele osób myśli: „Skoro auto stoi w garażu, nie muszę go ubezpieczać”. Błąd! W Polsce obowiązek ubezpieczenia OC jest nieprzerwany. Jeśli polisa zmarłego wygasła, a Wy nie wykupiliście nowej, Fundusz Gwarancyjny (UFG) nałoży karę.
Kara z UFG w 2024 roku za brak OC powyżej 14 dni to już kilka tysięcy złotych! Kara ta obciąży wszystkich spadkobierców solidarnie. Nieznajomość prawa w tym przypadku jest bardzo kosztowna. Odpowiedzialność za długi spadkowe (w tym kary i koszty ubezpieczenia) przechodzi na Was.
Krok 2: Jak podzielić auto, którego nie da się przeciąć?
Gdy już macie potwierdzenie praw do spadku, musicie zdecydować, co dalej z autem:
- Sprzedaż za zgodą: Sprzedajecie auto na wolnym rynku i dzielicie się gotówką proporcjonalnie do udziałów. Wymaga to podpisów wszystkich współwłaścicieli (spadkobierców) na umowie.
- Przejęcie przez jednego: Jeden spadkobierca (np. córka) chce zatrzymać auto. Płaci pozostałym spadkobiercom równowartość ich udziałów w samochodzie.
- Dział spadku w sądzie: Jeśli nie ma zgody, musisz złożyć wniosek o dział spadku, w którym żądasz przyznania auta jednemu ze spadkobierców ze spłatą reszty.
🎥 Zobacz wideo: Sprzedaż majątku spadkowego
Co grozi spadkobiercy, który sprzedaje samochód bez zgody pozostałych współwłaścicieli? Jak wygląda legalne zbycie mienia ruchomego w spadku? W tym filmie omawiam te ryzyka.
Historia Pana Wojtka – ukryte OC
Pan Wojtek i jego brat odziedziczyli starego Opla. Brat zabrał kluczyki, a Pan Wojtek myślał, że sprawa go nie dotyczy. Brat nie wykupił nowego OC. Po 6 miesiącach przyszła kara z UFG – 7000 zł. UFG zażądało spłaty od Pana Wojtka, który był wypłacalny. Dlaczego? Bo byli współwłaścicielami i odpowiadali solidarnie za dług spadkowy. Pan Wojtek musiał zapłacić całość, a dopiero potem mógł żądać zwrotu połowy kwoty od brata w sądzie.
Przeczytaj także: Odpowiedzialność za długi spadkowe – czy obejmuje kary z UFG?
FAQ – Samochód w spadku
Czy muszę płacić podatek od spadku, jeśli odziedziczyłem auto?
Tak, o ile nie jesteś zwolniony (grupa 0 – najbliższa rodzina). Jeśli jesteś, musisz złożyć deklarację SD-Z2 w Urzędzie Skarbowym w ciągu 6 miesięcy od uprawomocnienia się spadku. Jeśli tego nie zrobisz, stracisz zwolnienie i zapłacisz podatek.
Czy mogę jeździć autem po zmarłym?
Tak, ale tylko jeśli jest ważne OC i jeśli macie zgodę wszystkich spadkobierców. Z technicznego punktu widzenia, stajesz się współwłaścicielem, więc możesz użytkować rzecz wspólną, ale musisz dbać o interes pozostałych.
Jak przerejestrować auto na mnie, jeśli rodzeństwo nie chce się zgodzić?
Nie przerejestrujesz go w pełni na siebie, dopóki sąd w sprawie o dział spadku nie przyzna Ci go na wyłączną własność. Do tego czasu musisz mieć wpisanych wszystkich spadkobierców jako współwłaścicieli w dowodzie rejestracyjnym.
Nie ryzykuj solidarną odpowiedzialnością
Najważniejszym krokiem po śmierci właściciela auta jest skontaktowanie się z ubezpieczycielem, a następnie szybkie uregulowanie formalności własnościowych. Jeśli nie chcecie walczyć o auto w sądzie, sprzedajcie je od razu i podzielcie gotówkę.
Inni czytali również: Częściowy dział spadku – jak podzielić tylko auto i gotówkę?
Kara z UFG, zaległe OC, brak zgody rodzeństwa – to może kosztować tysiące złotych.
Jeśli nie wiesz, jak legalnie sprzedać lub przejąć auto po zmarłym,
lepiej skonsultować to zanim poniesiesz odpowiedzialność za cudze błędy.
