Zablokowane konto to ostatnia rzecz, której potrzebujesz po śmierci bliskiego
Wyobraź sobie taką sytuację: umiera bliska osoba – mąż, ojciec czy matka. Jesteś w szoku, organizujesz pogrzeb, musisz opłacić stypę i bieżące rachunki. Idziesz do banku, by wypłacić pieniądze z konta zmarłego (do którego być może nawet miałeś pełnomocnictwo). I co słyszysz w okienku? „Przykro mi, pełnomocnictwo wygasło z chwilą śmierci. Konto jest zablokowane. Proszę wrócić z postanowieniem sądu o nabyciu spadku”.
To moment, w którym ziemia usuwa się spod nóg. Sprawy spadkowe w sądzie mogą trwać miesiącami, a u notariusza wymagają obecności wszystkich spadkobierców (co bywa trudne). Czy to oznacza, że pieniądze są „zamrożone” na pół roku? Niekoniecznie. Istnieje mechanizm, który pozwala ominąć procedurę spadkową i wypłacić gotówkę niemal od ręki. To dyspozycja wkładem na wypadek śmierci.
Co to jest dyspozycja wkładem na wypadek śmierci?
To specjalne polecenie, które właściciel konta składa w banku (jeszcze za życia!), wskazując konkretne osoby, które mają otrzymać pieniądze po jego śmierci. Co jest w tym genialnego? Pieniądze wypłacone w ten sposób nie wchodzą do spadku (zgodnie z art. 56 Prawa bankowego). Oznacza to, że bank wypłaca je beneficjentowi od razu po okazaniu aktu zgonu, nie czekając na sąd czy notariusza.
⭐️ KLUCZOWA ZASADA ANNY KLISZ (Do zapamiętania):
Dyspozycja na wypadek śmierci to „ratunkowa poduszka finansowa”. Dzięki niej żona czy dzieci mają środki na życie w okresie, gdy toczy się postępowanie spadkowe. Ale uwaga: limit takiej wypłaty jest ograniczony ustawowo (ok. 20-krotność średniego wynagrodzenia) i dotyczy TYLKO najbliższej rodziny.
Kto może skorzystać i ile można wypłacić?
Niestety, nie możesz w ten sposób zapisać pieniędzy sąsiadce czy konkubinie. Krąg osób uprawnionych jest zamknięty i obejmuje:
- Małżonka.
- Dzieci (wstępnych).
- Rodziców i dziadków (zstępnych).
- Rodzeństwo.
Limit kwotowy:
Suma wypłat na podstawie dyspozycji nie może przekroczyć dwudziestokrotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw (ogłaszanego przez GUS). Obecnie (stan na 2024/2025 r.) jest to kwota oscylująca w granicach 120.000 – 140.000 zł. To spora suma, która w zupełności wystarcza na zabezpieczenie bytu rodziny.
To może Cię zainteresować: Jak wypłacić pieniądze z konta zmarłego – procedura krok po kroku
🎥 Zobacz wideo: Dyspozycja wkładem w praktyce
Jak złożyć taką dyspozycję? Czy bank pobiera za to opłaty? I co najważniejsze – czy te pieniądze wliczają się do zachowku? Obejrzyj mój poradnik wideo.
Historia Pana Marka – uratowany pogrzeb
Pan Marek wiedział, że jego dzieci będą miały problem z dostępem do gotówki po jego śmierci, bo nie zostawił testamentu, a procedura sądowa potrwa. Poszedł do banku i złożył dyspozycję na rzecz córki na kwotę 30.000 zł. Gdy zmarł nagle na zawał, córka poszła do banku tylko z aktem zgonu i swoim dowodem osobistym.
Wypłatę otrzymała w 15 minut. Dzięki temu mogła bez stresu opłacić zakład pogrzebowy i miejsce na cmentarzu, nie zadłużając się u znajomych. Reszta pieniędzy na koncie (powyżej tych 30 tys.) została zablokowana do czasu stwierdzenia nabycia spadku, ale rodzina miała już środki na przetrwanie najtrudniejszego okresu.
Pułapki i rozliczenia – czy to „darmowe” pieniądze?
Choć pieniądze z dyspozycji nie wchodzą do masy spadkowej (czyli nie dzielisz się nimi z innymi spadkobiercami przy dziale spadku), to nie znikają one z pola widzenia prawa.
- Zachowek: Kwota wypłacona z dyspozycji jest doliczana do substratu zachowku. Jeśli wypłacisz wszystko, a brat zostanie z niczym, może żądać od Ciebie uzupełnienia zachowku. (Sprawdź: Pieniądze na koncie a zachowek).
- Podatki: Wypłata podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Na szczęście, ponieważ dotyczy to najbliższej rodziny, zazwyczaj można skorzystać z całkowitego zwolnienia (zgłoszenie SD-Z2 w ciągu 6 miesięcy).
FAQ – Najczęstsze pytania o dyspozycję wkładem
Czy pełnomocnictwo do konta nie wystarczy?
Nie! Pełnomocnictwo wygasa z chwilą śmierci mocodawcy. Jeśli wypłacisz pieniądze po śmierci (używając np. karty zmarłego), popełniasz przestępstwo i będziesz musiał te pieniądze zwrócić do masy spadkowej.
Czy mogę zrobić dyspozycję na koncie wspólnym z żoną?
Zazwyczaj nie. Przepisy mówią o posiadaczu rachunku. W przypadku kont wspólnych sprawa jest skomplikowana i banki często odmawiają przyjęcia dyspozycji, ponieważ po śmierci jednego współwłaściciela konto nadal „żyje” dla drugiego. Warto dopytać w swoim banku o regulamin.
Czy dyspozycja jest płatna?
Złożenie dyspozycji w banku jest zazwyczaj bezpłatne lub kosztuje symboliczną kwotę (np. 20-30 zł za przyjęcie oświadczenia).
Zaplanuj to już dziś
Dyspozycja wkładem na wypadek śmierci to jeden z najprostszych i najskuteczniejszych sposobów zabezpieczenia bliskich. Nie wymaga notariusza, a daje natychmiastowy efekt.
Inni czytali również: Ile kosztuje sprawa spadkowa w sądzie?
Bank blokuje pieniądze po zmarłym i nie wiesz, jak je odzyskać?
Pomogę Ci skorzystać z dyspozycji wkładem lub innych legalnych sposobów, by szybko wypłacić środki.
